Sinds een jaar is hoveniersbedrijf Lindentuinen gevestigd aan de rijksstraatweg 77 a te Hardegaryp. Lindentuinen heeft zijn naam te danken aan ondernemer Gert van der Linden welke voorheen de combinatie van het vroegere ‘Janse Tuininrichting’ en ‘De Triemen’ bezat en aanstuurde. Na een moeizame periode van ontvlechting heeft van der Linden ervoor gekozen om beide hoveniersbedrijven aan zijn eigen achternaam te verbinden om zodoende de pijnlijke periode van ontvlechting definitief achter zich te kunnen laten en met Lindentuinen een frisse doorstart te kunnen maken.
De huidige ligging van Lindentuinen nabij de Centrale As is perfect. ‘In een kwartier tijd kunnen mijn hoveniers in Dokkum Buitenpost, Leeuwarden en zelfs Drachten zijn. De rijksstraatweg was één van de drukste wegen van Friesland maar is door de as weer een weg geworden waar het een genot is om aan te wonen en te werken’ aldus van der Linden.
Het credo van Lindentuinen is om zo duurzaam mogelijk te werken. ‘Duurzaam is een echt modewoord geworden’ aldus van der Linden, ‘dat is erg spijtig omdat de betekenis van duurzaam zeker niet verkwanseld moet worden. Aan de andere kant is het fijn dat het thema duurzaamheid en hiermee duurzaam leven zo in de belangstelling staat. Mensen voelen zich hierdoor meer op hun persoonlijke verantwoordelijkheid aangesproken. In het verleden had Huis en Tuin in het FEC te Leeuwarden voor het eerst het thema ‘duurzaamheid’. In het kader hiervan, had ik een tuin van restmaterialen gemaakt. Dit met een vette knipoog naar de uitvoerbaarheid in de praktijk. Zo hadden wij een oude closetpot als waterornament gebruikt en via marktplaats 20.000 bierdoppen op de kop getikt om dit vervolgens als grind toe te passen. Uitsparingen in vlonders van gerecycled hout hadden wij opgevuld met omgekeerde glazen groentepotten met daaronder sfeervolle duurzame led-verlichting. Al met al een sublieme tuin om mensen onze creativiteit en duurzaamheidsgehalte te tonen. Maar helaas waren wij te vooruitstrevend op milieugebied en was de tijd er 15 jaar terug nog niet rijp voor. De reacties waren toenmaals wat lacherig en veelal in de trend van: een recessietuin zeker. Ook de vakjury jureerde onze duurzame tuin als ‘een tuin met een hoog tokkiegehalte’.
Maar de tijden zijn sindsdien flink veranderd en mensen zijn zich een stuk bewuster geworden van wat er op het spel staat. Duurzaam werken zit in mijn bloed. Zo heb ik in het verleden 2 maal meegedaan met de competitie ‘meest duurzaamste hoveniersbedrijf van Nederland’. In 2009 werd ik derde en in 2010 zelfs tweede, moet je nagaan, hoeveel hoveniersbedrijven zijn er wel niet en dan tweede van heel Nederland worden, hoe vet was dat !
‘Gelukkig snappen de meeste mensen wat met het woord ‘duurzaam’ bedoeld wordt’, aldus van der Linden, ‘al vindt ik het wel jammer dat duurzaam nu meer een modewoord geworden is. Een woord wat je omzet verhoogd’, een verkeerde ontwikkeling vindt van der Linden. ’Als je het woord duurzaam uitdraagt moet je er wel naar handelen’. Dat betekent voor Lindentuinen om met materialen te werken welke veelal binnen Europa geproduceerd worden. Wij kiezen ervoor om geen kunstgras te gebruiken daar echt gras, naast algen en bossen, immers tot de 3 beste CO2 binders op aarde behoort. In deze hete periode gaat er van gras een verkoelende werking vanuit. Daarnaast neemt een echt gazon veel regenwater op en wat is er nu fijner voor kinderen dan om echt gras te voelen en om erop te ravotten’ aldus van der Linden. Verder spreekt het voor ons voor zich dat, al het uit tuinen vrijkomende afval en restmateriaal, op een verantwoorde manier gerecycled en hergebruikt wordt.
Van der Linden is al 4 decennia werkzaam binnen de boomkwekerij en hovenierssector en heeft de natuur langzaam zien veranderen. Hij is zeker geen doemdenker maar ziet met argusogen wel de huidige ontwikkelingen in het hedendaagse klimaat aan. Deze ingezette neerwaarte spiraal gaat zonder te veranderen verder, om dit te keren dienen mensen meer bereid te zijn concessies te doen aan hun hele leefwijze. Daaronder valt ook het inrichten van de tuin. Meer groen en minder steen, goede waterafvoer, insekten en vogels behoeden door beplanting hierop aan te passen of door beplanting voor persoonlijk vruchtgebruik te gebruiken. Gerecyclede materialen toepassen.
Seizoenen zijn en zullen de komende periode blijven verschuiven. Dat is van alle tijden maar je ziet toch steeds meer verontrustende beelden. Iedereen zal zijn/haar leefwijze hiernaar moeten aanpassen en iedereen zal de komende jaren gevolgen gaan ondervinden. Dat is een feit en dit draai je op korte termijn niet terug. Kijk naar de diverse exotische plaaginsekten, ziekten en extremen welke de laatste 15 jaar direct zichtbaar hun intrede doen. Denk aan de eikenprocessierups, de buxusziekte of buxusmot en de tijgermug. De laatste jaren zie je gewoon steeds meer droogteperioden maar ook zachtere winters. Grillige regenbuien, water wat je ook op kunt slaan ipv in de riolering te laten lopen. Warmterecords worden verbroken, hierdoor zwaardere stormen. In 2019 was ik in Roden waar een windhoos langs was getrokken. Grote bomen waarvan de kruinen als luciferhoutjes afgeknapt waren. Hoelang hadden de bomen in onze Friese houtwallen er dat voorjaar niet met een doffe en bruinige gloed bijgestaan.
‘Moeder natuur laat graag met zich spelen maar niet met zich sollen, genoeg is genoeg’, aldus van der Linden.
Hoe groot en ongrijpbaar deze problemen ook zijn, op kleinere schaal kan iedereen echt iets bijdragen om deze tegen te gaan. Veelal denken mensen te klein, men zegt wat kan ik hier in mijn ééntje nu aan doen? Maar je moet in een groter geheel denken aldus van der Linden. Kijk eens naar de mieren in je tuin welk dit jaar weer volop aanwezig zijn. Kleine beestjes, wat kunnen die nu voor schade aanrichten? Alleen wellicht niet zoveel maar met z’n allen graven ze in een jaar tijd een halve kruiwagen zand onder je bestrating vandaan. En een bijdrage leveren betekent niet dat dit ten koste moet gaan van je leefgenot, sterker nog, ik durf zelfs te beweren dat dit wat de tuin betreft niet eens opgaat. Hoe fijn is het een tuin te hebben vol bloeiende en geurende beplanting welke hommels, bijen en vlinders aantrekt of om een handvol zoete Japanse wijnbessen te plukken? Pluk wat Marokkaanse munt uit een border voor een kop thee. Geniet van de blauwe druif ‘Boskoop Glory’. Pas beplanting toe wat elk jaargetijde iets te bieden heeft. Geen tegels maar groen is het motto. Niet spuiten met chemicaliën, pak terug naar natuurvriendelijke oplossingen. Voor dit alles is veel, met name groene vakkennis benodigd. Kennis wat ik jammer genoeg onvoldoende terug vindt bij veel van mijn collega bedrijven, aldus van der Linden. Dit, terwijl planten en bomen, het gras, de pure natuur voor ons beroep juist de meest essentiële onderdelen zijn. Een opdrachtgever huurt voor zijn tuinbeleving immers een tuinprofessional in met kennis van zaken en geen stratenmaker of timmerman.
